Archiwum kategorii: Makroekonomia

Największe gospodarki świata

Co roku publikowany jest ranking największych gospodarek świata. Przygotowywany jest przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy we współpracy z Bankiem Światowym i CIA World Factbook. O miejscu w rankingu decyduje wartość PKB wyrażona w dolarach amerykańskich.

Pierwsze 10 miejsc w rankingu opublikowanym w roku 2012 wygląda następująco:

1. USA 15 077 mld USD

2. Chiny 7 143 mld USD

3. Japonia 5 862 mld USD

4. Niemcy 3 603 mld USD

5. Francja 2 792 mld USD

6. Brazylia 2 505 mld USD

7. Wielka Brytania 2 449 mld USD

8. Włochy 2 222 mld USD

9. Rosja 1 867 mld USD

10. Indie 1 759 mld USD

Najwyższego awansu dokonała Brazylia, do pierwszej 10 dostały się także Indie, wypierając stamtąd Kanadę.

 

Międzynarodowy Fundusz Walutowy

Międzynarodowy Fundusz Walutowy (ang. IMF – Internetional Monetary Fund) powołany został w 1944 roku podczas konferencji w Bretton Woods, działalność rozpoczął 2 lata później. Należy do niego 187 państw z całego świata. Działa w ramach ONZ, a siedzibę ma w Waszyngtonie.

Zadaniem Międzynarodowego Funduszu Walutowego jest wspieranie stabilności ekonomicznej na świecie poprzez pomoc finansową dla krajów zadłużonych w zamian za wprowadzanie reform gospodarczych w tych państwach. Pełni także funkcję regulacyjną, konsultacyjną i kontrolną. Dba o uporządkowanie systemu płatności w handlu międzynarodowym i stabilizację kursów walutowych.

MFW emituje jednostkę walutową SDR (specjalne prawa ciągnienia), w systemie SDR mają udział wszystkie państwa członkowskie, jednostki SDR stanowią ich rezerwę walutową i służą do zakupu walut w celu spłaty zobowiązań płatniczych na arenie międzynarodowej.

 

Produkcja przemysłowa w analizie fundamentalnej

Indeks produkcji przemysłowej mierzy zmiany wartości produkcji przemysłowej sprzedanej. Porównuje się wartości produkcji sprzedanej z sektorów przemysłu, górnictwa i energetyki z różnych okresów czasu. Bierze się pod uwagę zarówno towary sprzedane na rodzimym rynku, jak i eksportowane.

Jest to jeden z najważniejszych wskaźników diagnozujących stan gospodarki i szybkość jej rozwoju oraz kierunek zmian PKB. Jest przydatny dla inwestorów w prognozowaniu zmian na rynkach finansowych, np. rynku Forex. Wzrost wskaźnika oznacza wzmocnienie waluty danego kraju.

Na podstawie wskaźnika produkcji przemysłowej szacuje się również wskaźnik wykorzystania mocy produkcyjnej, który mówi nam o tym, jaka jest różnica między rzeczywistą produkcją przemysłową w danym kraju a produkcją potencjalną.

 

Stopy procentowe

Stopa procentowa to miernik kwoty, jaką należy zapłacić za pożyczenie danego kapitału na określony czas, obliczany w stosunku do wielkości tego kapitału, wyrażany w procentach i określany najczęściej w ujęciu rocznym. Wyróżniamy stopę nominalną i realną (pomniejszoną o przewidywaną inflację).

Regulowaniem stóp procentowych zajmują się banki centralne, które w ten sposób realizują swoją politykę finansową. Wyższa stopa procentowa oznacza mniejsze zainteresowanie kredytami i większą skłonność do oszczędzania (wyższa stopa procentowa to także wyższe oprocentowanie lokat). Wtedy podaż pieniądza maleje i zmniejsza się ryzyko inflacji.

Obniżanie lub podwyższanie stóp procentowych ma bardzo duże znaczenie dla gospodarki i tym samym także dla kursu waluty i zachowań inwestorów np. na rynku Forex. W uproszczeniu – wyższe stopy procentowe oznaczają umocnienie waluty danego państwa, ponieważ wyższe stopy procentowe przyciągają inwestorów.

Zobacz więcej na temat stóp procentowych tutaj: Stopa procentowa.

CPI – Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych

CPI to jeden z najważniejszych dla inwestora Forex wskaźników analizy fundamentalnej (makroekonomicznej). CPI, czyli Consumer Price Index opisuje wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych i jest najbardziej adekwatną miarą wskazującą na wzrost inflacji.

Najpierw ustala się, ile i jakie usługi i produkty nabywa uśrednione gospodarstwo domowe. Koszyk konsumpcyjny, według którego mierzy się wzrost cen, zawiera dobra i usługi, takie jak energia, żywność, transport, opieka medyczna, odzież, edukacja, zakwaterowanie.

Indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI oblicza się, odejmując od wartości koszyka z jednego roku wartość takiego samego koszyka z roku poprzedniego (bazowego). W Polsce zajmuje się tym GUS, w Stanach Zjednoczonych Biuro Statystyki Pracy (Bureau of Labor Statistics).

Banki centralne

Każdy kraj posiada swój bank centralny, zajmujący się funkcjonowaniem systemu bankowego, polityką finansową, wprowadzaniem do obiegu pieniądza gotówkowego, prowadzeniem rachunków innych banków i instytucji państwowych.

Dla rynku Forex istotne jest, że bank centralny ma duży wpływ na działanie tego rynku, ma za zadanie prowadzenie polityki kształtowania kursu waluty krajowej (zapewnienie stabilności waluty). Bank zarządza także rezerwami złota i dewizowymi, ustala stopy procentowe, przeciwdziała inflacji i ingeruje w politykę kredytową banków komercyjnych.

Przykłady banków centralnych: Narodowy Bank Polski, Europejski Bank Centralny, System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych, Bank Japonii, Szwajcarski Bank Narodowy, Bank Anglii, itd.

Dolar amerykański – główna waluta inwestycyjna

Dolar amerykański (USD – United States Dollar) to oficjalna waluta USA i kilku mniejszych państw. Dolar jest główną walutą na rynku Forex, wchodzi w skład wszystkich najważniejszych par walutowych. Jest uniwersalnym punktem odniesienia dla wyceny wszystkich innych walut – ich wartość podawana jest w dolarach amerykańskich.

Dolar zaczął dominować w gospodarce światowej i obrocie międzynarodowym po II wojnie światowej (gospodarka USA była po wojnie mniej zniszczona niż inne, a Europa była zadłużona wobec Stanów). Wtedy wprowadzono parytet dolara dla innych walut. Ciągle ustalano kursy walut według parytetu złota, ale jedyną walutą, na jaką mogło być wymieniane złoto stał się dolar amerykański.

USA to obecnie największa krajowa gospodarka świata, a dolar jest jedną z najbezpieczniejszych walut na świecie. Głównym czynnikiem, decydującym o wartości dolara jest bank centralny USA – Fed (Rezerwa Federalna – Federal Reserve).

Bilans handlowy eksportu i importu

Jednym ze wskaźników makroekonomicznych, wykorzystywanych w analizie fundamentalnej rynku Forex jest bilans handlowy. Polega on na zestawieniu wpływów z eksportu towarów za granicę i wpłat za towary importowane do danego kraju. Bilans handlu zagranicznego ma duże znaczenie w ocenie stanu gospodarki. Jest częścią szerszego bilansu płatniczego.

Ujemny bilans handlowy, jeśli nie jest zjawiskiem normalnym w gospodarce danego kraju, świadczy o pogorszeniu sytuacji gospodarczej i jest negatywnym sygnałem w handlu walutami. Natomiast zazwyczaj dodatni bilans handlowy zwiększa wartość waluty względem innych.

Deficyt w handlu zagranicznym najczęściej oznacza, że więcej produktów jest importowanych niż eksportowanych i więcej jest zużywanych, niż produkowanych, czyli więcej pieniędzy opuszcza kraj, niż do niego napływa. To może skończyć się spadkiem wartości waluty.

Euro – wspólna waluta w Europie

Nazwa Euro została przyjęta w 1995 roku, ale nowa waluta weszła do obiegu w formie gotówkowej dopiero 1 stycznia 2002 roku. Euro zastąpiło europejskie waluty krajowe i jest prawnym środkiem prawniczym w 17 państwach (stan na 2013 rok).

Wprowadzenie euro to namacalny efekt zacieśniania integracji europejskiej. Unia walutowa oznacza prowadzenie wspólnej polityki pieniężnej. W strefie euro zajmuje się tym Europejski Bank Centralny, mający swoją siedzibę we Frankfurcie nad Menem.

Aby móc wejść do strefy euro, trzeba spełnić konkretne kryteria monetarne i fiskalne (tzw. kryteria konwergencji). Określone są poziomy inflacji, długu publicznego, deficytu budżetowego i stóp procentowych, których nie można przekroczyć. Waluta musi również mieć stabilny kurs wymiany na przestrzeni ostatnich 2 lat.

Czym jest recesja gospodarcza?

Często słyszymy ostatnio o postępującym kryzysie w gospodarkach różnych krajów. Zazwyczaj mamy jeszcze do czynienia z recesją, która jest początkowym etapem kryzysu. Recesja to jedna z faz cyklu koniunktury gospodarczej, określająca pogorszenie się stanu gospodarki, przejawiająca się ujemnym wzrostem PKB przez co najmniej dwa kolejne kwartały. Kryzys jest negatywnym rozwinięciem recesji.

Charakterystyczne dla fazy recesji są spadek poziomu wydajności pracy, obniżenie wynagrodzeń, spadek produkcji, zahamowanie wzrostu cen, wzrost bezrobocia. Często recesja związana jest z inflacją lub deflacją.

Jakie są przyczyny recesji? Przede wszystkim jest to zła polityka pieniężna i nieodpowiedni poziom ingerencji państwa w sterowanie gospodarką. Przyczyną recesji bywają także wojny i kataklizmy.