Stopy procentowe

Stopa procentowa to miernik kwoty, jaką należy zapłacić za pożyczenie danego kapitału na określony czas, obliczany w stosunku do wielkości tego kapitału, wyrażany w procentach i określany najczęściej w ujęciu rocznym. Wyróżniamy stopę nominalną i realną (pomniejszoną o przewidywaną inflację).

Regulowaniem stóp procentowych zajmują się banki centralne, które w ten sposób realizują swoją politykę finansową. Wyższa stopa procentowa oznacza mniejsze zainteresowanie kredytami i większą skłonność do oszczędzania (wyższa stopa procentowa to także wyższe oprocentowanie lokat). Wtedy podaż pieniądza maleje i zmniejsza się ryzyko inflacji.

Obniżanie lub podwyższanie stóp procentowych ma bardzo duże znaczenie dla gospodarki i tym samym także dla kursu waluty i zachowań inwestorów np. na rynku Forex. W uproszczeniu – wyższe stopy procentowe oznaczają umocnienie waluty danego państwa, ponieważ wyższe stopy procentowe przyciągają inwestorów.

Zobacz więcej na temat stóp procentowych tutaj: Stopa procentowa.

CPI – Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych

CPI to jeden z najważniejszych dla inwestora Forex wskaźników analizy fundamentalnej (makroekonomicznej). CPI, czyli Consumer Price Index opisuje wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych i jest najbardziej adekwatną miarą wskazującą na wzrost inflacji.

Najpierw ustala się, ile i jakie usługi i produkty nabywa uśrednione gospodarstwo domowe. Koszyk konsumpcyjny, według którego mierzy się wzrost cen, zawiera dobra i usługi, takie jak energia, żywność, transport, opieka medyczna, odzież, edukacja, zakwaterowanie.

Indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI oblicza się, odejmując od wartości koszyka z jednego roku wartość takiego samego koszyka z roku poprzedniego (bazowego). W Polsce zajmuje się tym GUS, w Stanach Zjednoczonych Biuro Statystyki Pracy (Bureau of Labor Statistics).

Banki centralne

Każdy kraj posiada swój bank centralny, zajmujący się funkcjonowaniem systemu bankowego, polityką finansową, wprowadzaniem do obiegu pieniądza gotówkowego, prowadzeniem rachunków innych banków i instytucji państwowych.

Dla rynku Forex istotne jest, że bank centralny ma duży wpływ na działanie tego rynku, ma za zadanie prowadzenie polityki kształtowania kursu waluty krajowej (zapewnienie stabilności waluty). Bank zarządza także rezerwami złota i dewizowymi, ustala stopy procentowe, przeciwdziała inflacji i ingeruje w politykę kredytową banków komercyjnych.

Przykłady banków centralnych: Narodowy Bank Polski, Europejski Bank Centralny, System Rezerwy Federalnej Stanów Zjednoczonych, Bank Japonii, Szwajcarski Bank Narodowy, Bank Anglii, itd.

Dolar amerykański – główna waluta inwestycyjna

Dolar amerykański (USD – United States Dollar) to oficjalna waluta USA i kilku mniejszych państw. Dolar jest główną walutą na rynku Forex, wchodzi w skład wszystkich najważniejszych par walutowych. Jest uniwersalnym punktem odniesienia dla wyceny wszystkich innych walut – ich wartość podawana jest w dolarach amerykańskich.

Dolar zaczął dominować w gospodarce światowej i obrocie międzynarodowym po II wojnie światowej (gospodarka USA była po wojnie mniej zniszczona niż inne, a Europa była zadłużona wobec Stanów). Wtedy wprowadzono parytet dolara dla innych walut. Ciągle ustalano kursy walut według parytetu złota, ale jedyną walutą, na jaką mogło być wymieniane złoto stał się dolar amerykański.

USA to obecnie największa krajowa gospodarka świata, a dolar jest jedną z najbezpieczniejszych walut na świecie. Głównym czynnikiem, decydującym o wartości dolara jest bank centralny USA – Fed (Rezerwa Federalna – Federal Reserve).

Bilans handlowy eksportu i importu

Jednym ze wskaźników makroekonomicznych, wykorzystywanych w analizie fundamentalnej rynku Forex jest bilans handlowy. Polega on na zestawieniu wpływów z eksportu towarów za granicę i wpłat za towary importowane do danego kraju. Bilans handlu zagranicznego ma duże znaczenie w ocenie stanu gospodarki. Jest częścią szerszego bilansu płatniczego.

Ujemny bilans handlowy, jeśli nie jest zjawiskiem normalnym w gospodarce danego kraju, świadczy o pogorszeniu sytuacji gospodarczej i jest negatywnym sygnałem w handlu walutami. Natomiast zazwyczaj dodatni bilans handlowy zwiększa wartość waluty względem innych.

Deficyt w handlu zagranicznym najczęściej oznacza, że więcej produktów jest importowanych niż eksportowanych i więcej jest zużywanych, niż produkowanych, czyli więcej pieniędzy opuszcza kraj, niż do niego napływa. To może skończyć się spadkiem wartości waluty.

Euro – wspólna waluta w Europie

Nazwa Euro została przyjęta w 1995 roku, ale nowa waluta weszła do obiegu w formie gotówkowej dopiero 1 stycznia 2002 roku. Euro zastąpiło europejskie waluty krajowe i jest prawnym środkiem prawniczym w 17 państwach (stan na 2013 rok).

Wprowadzenie euro to namacalny efekt zacieśniania integracji europejskiej. Unia walutowa oznacza prowadzenie wspólnej polityki pieniężnej. W strefie euro zajmuje się tym Europejski Bank Centralny, mający swoją siedzibę we Frankfurcie nad Menem.

Aby móc wejść do strefy euro, trzeba spełnić konkretne kryteria monetarne i fiskalne (tzw. kryteria konwergencji). Określone są poziomy inflacji, długu publicznego, deficytu budżetowego i stóp procentowych, których nie można przekroczyć. Waluta musi również mieć stabilny kurs wymiany na przestrzeni ostatnich 2 lat.

Czym jest recesja gospodarcza?

Często słyszymy ostatnio o postępującym kryzysie w gospodarkach różnych krajów. Zazwyczaj mamy jeszcze do czynienia z recesją, która jest początkowym etapem kryzysu. Recesja to jedna z faz cyklu koniunktury gospodarczej, określająca pogorszenie się stanu gospodarki, przejawiająca się ujemnym wzrostem PKB przez co najmniej dwa kolejne kwartały. Kryzys jest negatywnym rozwinięciem recesji.

Charakterystyczne dla fazy recesji są spadek poziomu wydajności pracy, obniżenie wynagrodzeń, spadek produkcji, zahamowanie wzrostu cen, wzrost bezrobocia. Często recesja związana jest z inflacją lub deflacją.

Jakie są przyczyny recesji? Przede wszystkim jest to zła polityka pieniężna i nieodpowiedni poziom ingerencji państwa w sterowanie gospodarką. Przyczyną recesji bywają także wojny i kataklizmy.

Fazy cyklu koniunkturalnego

Cykle koniunkturalne to powtarzające się zachowania gospodarek poszczególnych krajów. Zachowania te można podzielić na poszczególne fazy:

Faza recesji (kryzysu) to pogarszanie się stanu gospodarki, przejawia się obniżeniem PKB i spadkiem zatrudnienia. Spada także popyt na towary, produkcja i ceny.

Faza dna (depresji) oznacza, że gospodarka osiąga najniższy poziom. PKB już nie spada, bezrobocie się nie zmienia. Taki stan może trwać aż nastąpi poprawa.

Faza ożywienia to poprawa stanu gospodarki, wzrost wszystkich czynników makroekonomicznych. Rośnie konsumpcja, produkcja, ceny i optymizm inwestorów.

Faza szczytowa ma miejsce w momencie, gdy wskaźniki się zatrzymują i stan gospodarki staje na najwyższym poziomie.

 

Dane makroekonomiczne w analizie fundamentalnej

W analizie fundamentalnej wykorzystuje się m.in. takie wskaźniki makroekonomiczne:

  • ogólne raporty na temat gospodarki różnych regionów
  • raporty o stanie branży przemysłowej i usługowej, indeks produkcji przemysłowej
  • raporty o opiniach i nastrojach konsumentów, nastroje przedsiębiorców, punkty widzenia ekspertów
  • raport o cenach typowego koszyka konsumpcyjnego, zmiany w poziomie dochodów osobistych i wydatków
  • wskaźnik zamówień dla producentów dóbr trwałych, wskaźnik sprzedaży w przedsiębiorstwach detalicznych
  • raporty o stanie zatrudnienia, o liczbie zasiłków
  • sprzedaż domów, liczba rozpoczętych budów, wskaźnik wydatków na konstrukcje budowlane
  • Produkt Krajowy Brutto
  • wskaźniki inflacji
  • bilans handlowy eksportu i importu

 

Analiza fundamentalna Forex

Analiza fundamentalna to rodzaj wykorzystywanej przez inwestorów walutowych analizy, wykorzystującej dane makroekonomiczne. Taka analiza pozwala na przewidywanie przyszłych kursów walut, poprzez analizę stanu gospodarek poszczególnych państw. Zmiany gospodarcze mają bowiem wpływ na kształtowanie się cen.

Inwestor Forex zarabia, kiedy słusznie przewidzi zmianę w cenie i odpowiednio ulokuje pieniądze. Trzeba jednak zaznaczyć, że aby stosować analizę fundamentalną, trzeba dobrze ją rozumieć i mieć już pewne doświadczenie w inwestowaniu. Dodatkowym utrudnieniem jest to, że śledzenie informacji makroekonomicznych wymaga poświęcenia temu sporej ilości czasu.

Rozwiązaniem dla początkujących spekulantów jest opieranie się na analizie technicznej lub zlecanie analizy fundamentalnej specjalistom. Wiedza makroekonomiczna nie jest niezbędna, ale na pewno zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu.